top of page

Lubisz kawę? Poznaj jej właściwości oraz... idealne uzupełnienie pobudzającego rytuału



Kawa jest jednym z najpopularniejszych napojów spożywanych na świecie. Napar ten charakteryzuje się wielokierunkowym działaniem, z czego najbardziej pożądane jest działanie stymulujące

i pobudzające układ nerwowy. Od wielu dekad panowało przekonanie, że kawa wpływa negatywnie

na organizm człowieka, ale w toku wielu badań na przestrzeni ostatnich lat wykazano, że picie kawy ma wiele plusów. Spożywanie jej w umiarkowanych ilościach może przynosić wiele korzyści zdrowotnych. Należy pamiętać, że w kontekście pobudzenia kawa może być skuteczna, natomiast funkcjonowanie bez niej nie odbije się negatywnie na naszym zdrowiu. Odwrotnie rzecz ma się jeśli chodzi o aktywność fizyczną- rezygnowanie z odpowiedniej dawki ruchu odbije się na naszym zdrowiu i samopoczuciu. Nie namawiamy do rezygnacji z kawy, ale zachęcamy do porannego pobudzenia poprzez ćwiczenia! A w nagrodę filiżanka kawy.


Jak działa kawa?

Za właściwości organoleptyczne kawy odpowiada kofeina, która poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych zwiększa przepływ krwi w organizmie i działa stymulująco na układ nerwowy. Wynikiem tego jest poprawa koncentracji i zdolności kognitywnych (usprawnienie procesów myślowych). Zawartość kofeiny w filiżance kawy zależy od rodzaju kawy, stopnia palenia

i w końcu od sposobu parzenia, ale średnio wynosi od 65 do

135 mg. Rekomendowana dawka kofeiny na dobę wynosi około 300 mg co odpowiada 3-4 filiżankom kawy. Inne źródła podają, że nawet 400 mg kofeiny na dobę nie przyniesie negatywnych skutków. Picie powyżej 6 filiżanek kawy na dobę, a więc przyjmowanie dawki większej niż 400-500 mg kofeiny może zwiększać ryzyko wystąpienia udaru, ryzyko pojawienia się demencji i szeregu innych chorób. Kofeina jest szybko przyswajana przez organizm i już po 5 minutach od spożycia trafia do krwi. Szybko przenika do mózgu i najwyższe stężenie osiąga po 20-30 minutach. Kofeina jest niemal w pełni zużywana przez organizm i tylko 1% wydalany jest w formie nieprzetworzonej.


Mity na temat kawy


Jednym z najczęściej funkcjonujących mitów na temat kawy jest to, że jej picie wypłukuje magnez. Owszem, kofeina powoduje wypłukiwanie magnezu i wapnia, ale uwaga: wypicie 3 filiżanek mocnej kawy doprowadzi do utraty około 4 mg magnezu i 1 mg wapnia. Kawa składa się nie tylko z kofeiny,

ale też z magnezu. W jednej filiżance espresso znajdziemy około 20-24 mg magnezu. Wniosek z tego jest prosty: kawa obok gorzkiej czekolady jest doskonałym źródłem tego pierwiastka. Kolejnym mitem jest stwierdzenie, że picie kawy odwadnia organizm. Zawarta w kawie kofeina ma działanie moczopędne, a więc pojawia się pytanie: im mocniejsza jest kawa tym więcej wody tracimy? Nie jest to do końca prawdą. U osób, które piją kawę regularnie wzrasta tolerancja na moczopędne działanie kofeiny, a więc jej wypicie nie spowoduje intensywniejszego wydalania moczu. Należy pamiętać,

że i od tej zasady są wyjątki i jeśli zauważymy, że po spożyciu kawy częściej korzystamy z toalety, pamiętajmy o częstszym piciu wody.

We wszystkim należy zachować umiar- jeśli prowadzimy stresujący tryb życia, a do tego wypijamy litry kawy- może dojść zarówno do utraty ważnych związków mineralnych jak i do odwodnienia.


Kawa a leki

Obecnie nie zaleca się popijania leków kawą, gdyż związki w niej zawarte mogą zaburzać wchłanianie substancji aktywnych. Efektem tego może być osłabienie lub wzmocnienie ich działania.

Na przykład garbniki zawarte w kawie osłabiają działanie neuroleptyków. W przypadku leczenia niedokrwistości warto pamiętać by nie spożywać kawy ani w czasie posiłków ani w czasie zażywania leków, gdyż kofeina utrudnia wchłanianie żelaza. Kawa może też wzmacniać działanie leków przeciwbólowych, a także ich działania niepożądane. Rzadko słyszy się też o wpływie antykoncepcji

na kofeinę, a okazuje się że osłabia ona metabolizm kofeiny sprawiając, że ta utrzymuje się

w organizmie zdecydowanie dłużej, co na dłuższą metę może być niebezpieczne.


Czyli kawę można pić bez ograniczeń?


Kofeina pobudza nasz organizm, ale nie należy przesadzać. Zbyt duża ilość kawy wpłynie niekorzystnie na jakość snu i może przyczyniać się do problemów z zaśnięciem, dlatego u osób szczególnie wrażliwych na działanie kofeiny nie poleca się spożywania kawy w drugiej części dnia. Okres półtrwania kofeiny w organizmie to około 4-6 godzin, dlatego zaleca się wypijać ostatnią filiżankę około 6 godzin przed zaśnięciem. Chodzi o produkcję melatoniny, czyli hormonu snu, którego wytwarzanie rozpoczyna się właśnie w drugiej części dnia. Oprócz tego u wielu osób kawa może powodować lub potęgować już istniejące problemy jelitowe. Kawa charakteryzuje się kwaśnym PH,

co zaburza alkaliczne PH jelit i wiąże się z upośledzeniem działania kosmków jelitowych. W związku

z tym treści pokarmowe nie są wchłaniane odpowiednio, co może powodować wzdęcia i niestrawność. Nadciśnienie serca, kamica żółciowa, problemy z nerkami czy nerwice- w przypadku tych stanów spożycie kawy należy ustalić ze swoim lekarzem, gdyż jej spożycie może negatywnie wpływać

na przebieg choroby.


W jakiej części dnia pić kawę?

Warto korzystać ze wspaniałych mechanizmów naszego organizmu i dobowych wyrzutów kortyzolu. Jest to hormon stresu, którego stężenie jest różne w zależności od pory dnia. Najwyższy poziom kortyzolu jest tuż po wstaniu, a więc wypijając kawę z samego rana osłabi on działanie kofeiny jednocześnie zwiększając tolerancję organizmu na nią. Może to również doprowadzić do nasilenia wydzielania kortyzolu w momencie, gdy jego stężenie już jest wysokie. Ma to mieć niekorzystny wpływ na zdrowie, szczególnie jeśli towarzyszy nam stres, niepokój czy zmęczenie.

Najlepszą porą na wypicie filiżanki kawy jest moment, gdy poziom kortyzolu spada a wraz z nim czujemy spadek energii. Dzieje się to w godzinach 9:30-11:00, a potem 13:30-17:00. Należy unikać sytuacji, gdy nie działają ani kofeina ani kortyzol i odwrotnie- gdy oba te związki działają jednocześnie. Warto korzystać z możliwości swojego organizmu i wybierać kawę wtedy, gdy kortyzol jest na niskim poziomie, bo wtedy kofeina spełni swoją funkcję.


 

Z tego też względu najlepszym porannym pobudzeniem mogą okazać się ćwiczenia fizyczne, które zwiększają przepływ krwi i poprawiają koncentrację. Chcesz sprawdzić tę teorię? Wypróbuj proponowany zestaw ćwiczeń z poniższego filmiku :)


Ten motywujący zestaw ćwiczeń to jeden z wielu, należący do nowego, 14-dniowego programu "Zamiast kawy - aktywna przerwa".





bottom of page